Wist je dat Óbuda het oudste deel van Boedapest is, een stad van koninginnen en een fascinerende wijk met monumenten en musea? Dat het 2000 jaar geleden tot het Romeinse Rijk behoorde. Het was het kruispunt van twee hoofdroutes, de Via Principalis die van Noord naar Zuid loopt en de Via Praetoria loopt van Oost naar West. Het een samensmelting van oud en nieuw en heeft veel artiesten door de jaren heen geïnspireerd. Óbuda biedt vele verborgen schatten en je kunt gemakkelijk een middag doorbrengen met het ontdekken van de wortels van Boedapest in deze historische wijk.
De geschiedenis van Óbuda
Óbuda is een historisch deel van Boedapest in het 3e district. Het grondgebied van de Óbuda van vandaag is slechts een fragment van de historische nederzetting Óbuda die in 1873 werd verenigd met Boeda en Pest om Boedapest te vormen. Het komt grofweg overeen met de stedelijke gebieden uit het einde van de 19e eeuw. Het grootste deel van de mooie voormalige stad Óbuda viel helaas ten prooi aan de woningbouwprogramma’s van het communistische tijdperk, wat resulteerde in een dramatisch contrast tussen de microdistricten en het charmante barokke historische centrum. Als je Aquincum bezoekt, stap dan vroeg van de HÉV (stadsspoorweg) en maak een wandeling in het plaatselijke centrum.
Bezienswaardigheden en musea in Óbuda
Het Romeinse amfitheater, het Vasarely museum, het Zichy paleis, de Goldberger fabriek en het Kiscelli museum.
Romeinse tijden in Óbuda
Overblijfselen van Aquincum
Volgens archeologische vondsten dateert de geschiedenis van Óbuda uit het stenen tijdperk, maar Aquincum, gebouwd door de Romeinen rond 50 na Christus, is de oudste, zichtbare historische plaats in de wijk. Aquincum, de hoofdstad van Pannonia, besloeg een aanzienlijk deel van het gebied dat bekend staat als Óbuda. Het bestond uit twee belangrijke districten: een militair kamp en een burgerlijke nederzetting. Vandaag duurt het vier haltes op de Suburban Railway (HÉV) om te reizen tussen deze twee gebieden van de voormalige stad Aquincum. De burgerlijke nederzetting in het noorden, met zijn ruïnes van een amfitheater, mozaïekvloeren, grafstenen, standbeelden en een gereconstrueerd waterorgel, maakt deel uit van de openluchttentoonstelling in het Museum van Aquincum.
Romeinse opgravingen in Óbuda
De ruïnes van het Romeinse militaire kamp werden ten zuiden van Flórian tér ontdekt. Ook interessant zijn de overblijfselen van een hete lucht-vloerverwarmingssysteem, een voormalig Romeins bad complex (Thermae Maiores) en een tweede amfitheater, gebouwd voor het militaire kamp. Een opmerkelijk kenmerk van dit enorme amfitheater is zijn arena, die groter is dan de arena van het Colosseum in Rome. Met een totale diameter van 90 meter was het amfitheater ontworpen om 12.000 toeschouwers te ontvangen.
Middeleeuwen in Óbuda
St. Peter en Paul Parish kerk in Óbuda
Na de Romeinse tijd kwamen de Hongaarse stammen in de 9e eeuw en begon Óbuda opnieuw te bloeien. Een kasteel en verschillende kerken werden gebouwd op de top van de Romeinse ruïnes. De eerste kerk, genoemd naar St. Peter, werd hier gebouwd in 1015. In die tijd was Óbuda beduidend meer ontwikkeld dan Boeda, dat pas populair werd in de nasleep van de Mongoolse invasie in de 13e eeuw, toen koning Bela IV zijn koninklijk paleis naar hogere grond verhuisde. De naam Óbuda, wat Oude Boeda betekent, wordt sindsdien gebruikt. Toch bleef Óbuda een belangrijke stad, omdat het de zetel werd van de koningin. Opgericht door koning Sigmund in 1395, stamt ook de eerste universiteit in de huidige tijd van Boedapest uit deze tijd.
Turkse en Duitse invloed in Óbuda
De barokstijl Fő tér
Tijdens de Turkse bezetting raakte Óbuda in een staat van verval, als gevolg van het toegenomen belang van de naburige koninklijke stad Boeda. Veel van de kerken die in de middeleeuwen waren gebouwd, werden gesloopt en hun bouwmaterialen werden elders hergebruikt. We weten dat de eerste kerk van Óbuda hetzelfde lot deelde, aangezien de stenen later werden ontdekt in de Tabán en in de Turkse baden van Király en Rudas.
Duitse invloed in Óbuda
De toevloed van Duitse kolonisten in de 17e eeuw hielp Óbuda zijn vitaliteit terug te winnen en in de 17e en 18e eeuw bloeide Óbuda opnieuw op, onder het eigendom van de familie Zichy. Het barokke paleis van de familie heeft Óbuda geholpen om uit de anonimiteit te komen. Tegenwoordig herbergt het verschillende musea, waaronder het Museum van Óbuda gewijd aan Lajos Kassák (1887-1967), een schilder, dichter en vertegenwoordiger van de Hongaarse avant-garde en het Vasarely Museum gewijd aan de beroemde Hongaarse popartiest, Victor Vasarely. De gebouwen in barokstijl in Főtér werden ook in deze periode in gebruik genomen, evenals de St. Peter en Paul Parochiekerk in barokstijl.
De synagoge van Óbuda
Óbuda heeft ook enkele mooie voorbeelden van gebouwen in classicistische stijl, waaronder de synagoge, gebouwd tussen 1820 en 1825. Zes pilaren en een timpaan versterken de voorgevel. In de jaren zestig werd het gebouw verkocht aan de Hongaarse staatstelevisie en omgezet in studio’s. In september 2010 opende de synagoge Óbuda zijn deuren opnieuw voor diensten.
De vele lagen van Óbuda
1873 is een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van Óbuda. Dit is het jaar waarin Óbuda werd verenigd met Boeda en Pest om Boedapest te vormen. Deze vrolijke en vredige tijden, waaronder het begin van de 20e eeuw, worden weerspiegeld in veel werken van Gyula Krúdy. Krúdy (1878-1933) was een Hongaarse schrijver en journalist die in Óbuda woonde en werkte.
Sombere wijken in Óbuda
De woningbouwprojecten, gebouwd na de Tweede Wereldoorlog, zijn sombere weerspiegelingen van belangrijke veranderingen in de stedenbouw. Het belangrijkste doel van stadsplanners was om huizen zo snel en efficiënt mogelijk te creëren zonder respect voor de omgeving. Of we het nu leuk vinden of niet, deze woonprojecten zijn een integraal onderdeel geworden van het landschap van Óbuda.